Phanh khí nén là gì ? Ưu điểm và nhược điểm của phanh khí nén.

Phanh xe vốn là một phần vô cùng quan trọng đối với xe ô tô và hệ thống phanh khí nén thậm chí có thể nói là không thể thiếu trong cấu trúc của các chiếc xe hạng nặng. Nó là người bạn đồng hành đáng tin cậy của những bác tài, giúp họ dễ dàng kiểm soát tốc độ hoặc dừng xe một cách an toàn. Trong những tình huống khẩn cấp, đây thực sự là một công nghệ giúp giữ cho mọi chuyến đi an toàn và dễ dàng.

Vậy hệ thống phanh khí nén là gì? Được xem một bộ phận cơ bản lại còn là "bảo vệ" cho người lái và người tham gia giao thông. Liệu bộ phận đặc biệt này có gì đặc biệt mời các bạn hãy cùng Xe5s.vn tham khảo bài viết dưới đây nhé.
   

Hệ thống phanh khí nén là gì?

Hệ thống phanh khí nén, thường được biết đến với cái tên "phanh hơi," là một dạng phanh ma sát dành cho các loại xe cơ giới. Gồm hai thành phần chính là dẫn động phanh và cơ cấu phanh, hoạt động dưới áp lực của khí nén để đảm bảo khả năng kiểm soát hệ thống phanh theo ý muốn của người lái, nhằm tăng cường an toàn khi di chuyển.

Hệ thống phanh khí nén thường dùng trên các phương tiện cơ giới hạng nặng như xe tải, xe buýt, xe sơ mi rơ moóc, xe đầu kéo, xe container, xe khách và những loại phương tiện yêu cầu lực phanh mạnh để giảm tốc độ và dừng lại một cách an toàn.

Cấu tạo của hệ thống phanh khí nén bao gồm nhiều bộ phận quan trọng như máy nén khí, bể chứa, bàn đạp phanh, bộ truyền đạp phanh, van an toàn, bộ thu gom bụi bẩn, phanh trống, dây dầu phanh, van ba, bộ lọc không khí và máy sấy. Các thành phần này được kết nối với nhau qua đường ống, tạo nên một tổng thể hệ thống hoạt động tương đối phức tạp và chính xác.

Nguyên tắc vận hành của hệ thống phanh khí nén.

Nguyên lý hoạt động của hệ thống phanh khí nén rất đơn giản và hiệu quả. Khi bạn đặt chân lên pedan phanh, quá trình này kích hoạt máy nén khí, tạo ra áp suất khí nén trong hệ thống. Áp suất này được truyền đến các bộ phận phanh trên xe thông qua các đường ống.

Khi áp suất khí nén đến các bộ phận phanh, nó làm cho các bộ phận này hoạt động. Đối với hệ thống phanh trống, áp suất khí nén được chuyển đến bầu phanh, làm cho guốc phanh bám vào bề mặt lò xo và tạo ra lực ma sát đủ mạnh để giảm tốc và dừng xe.

Khi bạn nhả chân phanh, áp suất khí nén giảm, van an toàn được mở, và khí nén được thoát ra khỏi hệ thống. Quá trình này giúp giảm áp suất và giải phóng guốc phanh, cho phép bánh xe tiếp tục quay và xe chuyển động. Đồng thời, máy nén khí sẽ tiếp tục làm việc để duy trì áp suất cần thiết trong hệ thống, sẵn sàng cho lần sử dụng tiếp theo. Điều này tạo nên một chu trình linh hoạt, đảm bảo hiệu suất phanh liên tục và đồng đều.
 

Ưu điểm và nhược điểm của hệ thống phanh khí nén:

Ưu Điểm:

Hiệu Suất Phanh Cao: Hệ thống phanh khí nén cung cấp hiệu suất phanh tốt, đặc biệt là ở tốc độ cao và trong điều kiện lái xe khẩn cấp. Nó giúp người lái dễ dàng kiểm soát tốc độ và dừng xe một cách an toàn.

Khả Năng Kiểm Soát Nhiệt Độ Tốt: Trong các hệ thống phanh truyền thống, có thể xảy ra tình trạng quá nhiệt độ khi sử dụng phanh liên tục. Hệ thống phanh khí nén giúp kiểm soát nhiệt độ tốt hơn, giảm nguy cơ mất hiệu suất phanh do làm nóng.

Sử Dụng Hiệu Quả trên Xe Tải và Xe Cơ Giới Nặng: Hệ thống phanh khí nén thường được ưa chuộng trong xe tải và các phương tiện cơ giới nặng do khả năng chịu tải và hiệu quả cao.

Tháo Lắp Dễ Dàng: Các khớp nối ống dẫn khí trong hệ thống phanh khí nén được thiết kế sao cho việc tháo lắp trở nên dễ dàng hơn so với hệ thống phanh thủy lực.

An Toàn Ở Tình Huống Rò Rỉ: Hệ thống phanh khí nén được thiết kế để vẫn đảm bảo xe dừng lại an toàn, ngay cả khi có rò rỉ khí nén. Điều này tăng cường độ an toàn của hệ thống.

An Toàn Hơn Phanh Thủy Lực: Trong tình huống rò rỉ khí nén, hệ thống phanh khí nén tự hãm lại một cách tự nhiên, tăng cường tính an toàn so với hệ thống phanh thủy lực.
 

Nhược Điểm:

Cấu Trúc Phức Tạp và Giá Cao: Hệ thống phanh khí nén có cấu trúc phức tạp và nhiều chi tiết hơn so với các hệ thống khác, dẫn đến giá thành cao hơn.

Tình Trạng Nóng Phanh Liên Tục: Sử dụng phanh liên tục có thể làm tăng nhiệt độ của hệ thống, gây mất ma sát và có thể dẫn đến hiện tượng mất phanh, đặc biệt là khi di chuyển trên đoạn đường dài, đèo, hoặc dốc trong thời gian dài.

Cồng Kềnh và Phức Tạp Hơn Phanh Thủy Lực: Hệ thống phanh khí nén có thể trở nên cồng kềnh và phức tạp hơn so với hệ thống phanh thủy lực. Mặc dù không nhạy như phanh điện, nhưng lại khá khó điều khiển.

Nguy Cơ Tai Nạn Tăng Cao: Phanh quá nhạy có thể gây tai nạn, đặc biệt là trên các xe có tải trọng lớn như xe tải nặng hoặc container, khiến cho bánh xe trượt dài trên đường và để lại vết phanh kép lớn.

Nguy Cơ Trượt Ngang Trên Đường Trơn Trượt: Trong điều kiện trời mưa hoặc trên đường trơn trượt, sử dụng phanh quá mạnh có thể làm cho xe bị trượt ngang hoặc gập thân xe, đặc biệt là đối với các xe container.

Kết luận.

Hệ thống phanh khí nén trên ô tô mang lại nhiều ưu điểm về khả năng duy trì hoạt động, an toàn và khả năng kiểm soát trong tình huống khẩn cấp. Sự linh hoạt trong việc tháo lắp và khả năng đảm bảo dừng xe an toàn ngay cả khi có rò rỉ khí nén là những điểm mạnh nổi bật. 

Tuy nhiên, không thể phủ nhận rằng hệ thống này cũng phụ thuộc nhiều vào từng loại xe, và cách thức sử dụng của mỗi nhà sản xuất, đồng thời cũng đối mặt với những thách thức như chi phí cao, tình trạng phức tạp khi sử dụng liên tục. Việc lựa chọn hệ thống phanh phù hợp vẫn phụ thuộc vào nhu cầu cụ thể và môi trường lái xe của các bạn.